Vooroordelen over hoogbegaafdheid

Vooroordelen over hoogbegaafdheid

Een tijdje geleden vroeg ik op LinkedIn en Facebook naar vooroordelen op het gebied van hoogbegaafdheid. Ik kreeg veel reacties! Dit ben ik eerst maar eens gaan clusteren, om te kijken of er patronen te vinden zijn. En die waren er. Genoeg om meerdere blogs over te schrijven. Vandaag begin ik met het grootste cluster: hoogbegaafdheid en succes.

Eerder schreef ik al een blog over de kenmerken van hoogbegaafdheid. En dat dat dus méér is dan alleen een score op een IQ test. Je leest hem hier.

Je bent toch zo slim?

Deze opmerking, in verschillende vormen, werd verreweg het meest genoemd in de reacties die ik kreeg op mijn vraag tegen welke vooroordelen hoogbegaafden aanliepen in hun dagelijks leven. Iedereen heeft vast wel beelden bij succesvolle hoogbegaafden. Denk aan Bill Gates, of Steve Wozniak, Albert Einstein. En zeker, die zijn er ook. Maar niet iedere hoogbegaafde is zo succesvol.

Een greep uit de reacties:

  • Nou, die is zo slim, die komt er wel
  • Hoogbegaafden zijn goed in alles
  • Hoogbegaafden snappen alles
  • Hoogbegaafden hebben geen hulp nodig
  • Hoogbegaafden doen het altijd goed op school
  • Hoogbegaafden kunnen goed leren

Op het eerste oog lijkt dit best een mooi lijstje. Mooie kenmerken, daar heb je wat aan. Maar, ze kloppen niet. Ze zijn allen gebaseerd op de (onterechte!) aanname dat hoogbegaafden altijd succesvol zijn. Er zijn weinig statistische gegevens. In 2009 is er een uitvraag gedaan onder professionals die werken met hoogbegaafde volwassenen (je vind het rapport hier). Daaruit bleek dat de inschatting was dat 20-35% van de hoogbegaafden het matig doet. Dat wil zeggen: ze halen er niet uit wat er in zit. Nog eens 20-35% doet het slecht. Deze mensen zijn werkloos, en zelfs dakloos.

Dus nee. Hoogbegaafd zijn betekent niet automatisch dat je succesvol bent. Vooroordelen over hoogbegaafdheid zoals in het lijstje hierboven helpen daar niet bij. Hoogbegaafden zijn ook maar gewoon mens. En net als ieder mens, hebben ze soms hulp nodig bij dingen.

Overigens, Bill Gates maakte zijn universitaire opleiding nooit af, net als Steve Wozniak. Van Albert Einstein zeiden zijn docenten dat ie nooit wat zou bereiken. Waarmee ik maar wil zeggen, dat wanneer je niet succesvol bent op het ene vlak, dat niet hoeft te betekenen dat je dat op een ander vlak niet kunt zijn. Misschien zat je gewoon niet op de juiste plek.

Loop jij nou tegen dingen aan als hoogbegaafde? En wil je daarmee aan de slag? Plan dan eens een Verhelderend Gesprek met mij in. Dan kijken we samen naar wat jij nodig hebt.