Verveling

Verveling: het belang van de juiste prikkels

Hoe vaak verveel jij je? Een bepaalde mate van verveling is heel functioneel. Het zet je brein in de sudderstand, en dat kan leiden tot mooie nieuwe inzichten. Over die sudderstand is genoeg te schrijven, maar dat is niet waar ik nu dieper op in wil gaan. Vandaag wil ik het namelijk eens hebben over de minder positieve kant van verveling: de langdurige soort, waar je voor langere tijd niet de uitdaging krijgt die je nodig hebt. 

Misschien herken je dat. Je hebt een baan. Op zich mooi natuurlijk, want er moet tenslotte brood op de plank. Je zou die baan als ‘ok’ of ‘prima’ omschrijven. Maar wordt je er écht warm van? Nee, absoluut niet. Dat is iets waar je vrij zeker van bent. Toen je begon aan deze baan was het wellicht interessant, het was nieuw voor je, en je kon veel nieuwe dingen leren. Al snel had je door hoe alles werkte. Dat voelde wel lekker, men was onder de indruk van hoe snel je was gegroeid in je nieuwe baan. 

Niet lang nadat je denkt ‘ok, ik heb wel aardig door hoe dit werkt’ komt er een moment dat je je begint te vervelen. Je hebt niet meer de uitdaging die je eerst had. Het werk kost je nauwelijks moeite meer. Je krijgt onvoldoende nieuwe prikkels, en je merkt dat je afgeleid raakt door allerlei andere dingen. De klussen die je te doen hebt zijn niet uitdagend, en heb je heel snel klaar. Dus ga je uitstellen: het kan morgen ook wel, of volgende week. Stiekem voer je de tijdsdruk op, om maar ergens de uitdaging in te vinden. Tot dat dus ook niet meer uitdagend is. Inmiddels merk je dat je steeds meer in de afwacht-stand komt, waardoor er steeds minder uit je handen komt. Je doet je werk met een half oog dicht, en hebt je aandacht er niet echt bij. Het risico op fouten neemt toe, en daar krijg je toch ook wel de zenuwen van. 

Wanneer jij je herkent in de kenmerken van hoogbegaafdheid, dan is er een goede kans dat je dit patroon herkent. Misschien kom je al na enkele maanden op dit punt. Misschien is het al de zoveelste keer dat je op dat punt zit. En dat kan ontzettend frustrerend zijn. Waarom kun jij niet gewoon als elk ander een leuke baan vinden, die je langere tijd vol kunt houden? Je wilt niet elke 6 maanden een andere baan moeten zoeken. Dat staat namelijk slecht op je CV, toch? Dus besluit je dat je je tanden op elkaar zet, en deze keer niet meteen vertrekt wanneer de uitdaging weg is. Je blijft nog lange tijd ‘hangen’: te lang! Want langdurig niet uitgedaagd worden maakt dat je je nog ellendiger gaat voelen. Op een gegeven moment krijg je weinig meer uit je handen, en je verliest alle plezier in je leven. Je zou bijna denken dat er iets ‘mis’ is met je. 

Het goede nieuws is dat er niks mis is met je. Jij hebt gewoon een grote behoefte aan het ontdekken van nieuwe dingen, jij wilt constant iets nieuws leren, en eigenlijk is dat juist een gave. Een leven lang leren klinkt jou als muziek in de oren. Maar zoals met elke gave: je moet hem leren gebruiken. En daar wil ik in dit blog dieper op ingaan. 

Prikkels

Laten we eens beginnen met ‘hoe dat werkt’. Daarvoor trek ik wat theorie uit de kast over prikkels, want dat is in essentie waar dit over gaat. De hele wereld bestaat uit prikkels, en die zijn er in verschillende soorten en maten. Wist jij bijvoorbeeld dat er verschillende categorieën prikkels zijn? En dat je aan sommige prikkels behoefte hebt, terwijl je er van andere liever minder wilt?

In het overzicht hiernaast zie je vijf verschillende soorten prikkels (ontleend aan Dabrowksi). Op elk van de soorten heb jij een behoefte. Van sommige soorten wil je er liever wat minder hebben: denk aan veel lawaai bijvoorbeeld, een sensorische prikkel. Van andere wil je er graag meer hebben. Misschien wil je wel meer intellectuele prikkels, een fijn vraagstuk om te onderzoeken bijvoorbeeld. Of kun je slecht stilzitten, en wil je meer psychomotorische prikkels. 

Om die gave waar ik het eerder over had goed te kunnen gebruiken, is het noodzakelijk om van jezelf te weten hoe jouw prikkelprofiel eruit ziet. Heb jij inzichtelijk welke soorten prikkels jij nodig hebt? En hoe die er dan uitzien? Pas als je dat weet kun je dit bewust gaan gebruiken om jouw leven vorm te geven.

In mijn programma ‘Prikkels de baas’ maak ik gebruik van dagboekopdrachten om meer inzicht te krijgen in jouw prikkelprofiel. Door actief dagelijks bezig te zijn met wat je nodig hebt, en wat juist niet, zal jouw inzicht groeien. Op een gegeven moment kun je dan gaan experimenteren met wat voor jou werkt. Door ook dit vast te leggen in je dagboek heb je op een gegeven moment jouw persoonlijke prikkelmanagement handleiding. En daarin staat precies wat jij nodig hebt, en hoe dat eruit ziet.

Grote kans dat er in komt te staan dat jij veel behoefte hebt aan intellectuele prikkels, en dat het belangrijk voor je is om daar een constante stroom van nieuwe prikkels op te hebben. En als je dat weet, kun je verschillende dingen doen. Misschien lukt het je in je huidige baan wél om dat te realiseren, bijvoorbeeld met jobcrafting. Of blijkt gewoon dat jij wél elke zes maanden een andere baan nodig hebt, en dat is ook prima. Misschien kom je tot de conclusie dat ondernemen beter bij je past. Waar het om gaat: wat heb jij nodig om optimaal te functioneren? En dat dan ‘gewoon’ te gaan doen.

prikkels

De eerste stap is dus inzicht krijgen. Dat kun je doen door elke dag in je dagboek te schrijven over prikkels: wat werkte, wat voelde goed, wat juist niet, wat miste je? Misschien heb je in het begin weinig gevoel bij die prikkels. Dat is helemaal niet erg, schrijf dan gewoon zoiets op als ‘vandaag raakte ik overprikkeld’. Na verloop van tijd zul je merken dat je steeds wat dieper kunt gaan, en dat je steeds wat beter wordt in het schrijven over je prikkels. Je kunt dan gaan schrijven over waardoor je overprikkeld raakte. Dat vraagt tijd en toewijding. En dat is het absoluut waard! Wil je daar ondersteuning bij, dan kan dat via mijn nieuwe programma, waarin ik je begeleid in je zoektocht. 

Ruimte geven

Wanneer jij inzichtelijk hebt wat je nodig hebt, kun je je leven in gaan richten op zo’n manier dat je daarin voorziet. Dat hoeft trouwens niet alleen op werkgebied te zijn. Jouw leven bestaat uit meer dan alleen jouw werk, en behoeften strekken zich ook daar uit. Misschien is het wel genoeg om een nieuwe hobby naast je werk te hebben. Of meerdere nieuwe hobby’s. Of steeds wisselende… 

Dat ruimte geven kan op verschillende manieren. Ik geef een voorbeeld. Stel, jij komt er door het dagboekschrijven achter dat jij meer behoefte hebt aan intellectuele uitdaging. Dan zou je kunnen kijken of dit in je huidige werk te regelen is. Misschien met een zijproject (dit zou ook los van je werk kunnen zijn, kijk wat voor jou werkt)? Je kunt de oplossing ook in de hobbysfeer proberen te zoeken. Welke nieuwe vaardigheid zou je bijvoorbeeld willen leren? Wil je Chinees leren? Ga dat doen. Ook het lezen van uitdagende boeken kan een oplossing zijn. Een combinatie van al die dingen kan natuurlijk ook.

Het kan goed zijn dat je met bovenstaande handvatten tot de conclusie komt dat je baan helemaal anders moet. En dat je het niet gaat redden met ‘dingen ernaast doen’. Dan is wat je hebt ontdekt tijdens het dagboekschrijven heel nuttig, want dit kan richting geven. Je weet dan namelijk wat jij nodig hebt, en kunt op onderzoek uitgaan om plekken en manieren te vinden om dat in te vullen op een manier die jou past.

Waar het om gaat, is dat jij ruimte gaat geven aan jouw behoeften. Wanneer jij dat namelijk doet, sta jij in je kracht. Dat is niet alleen fijn voor jou, maar ook voor de rest van de wereld. Want ook jouw talenten zijn hard nodig!

Na inschrijving ontvang je een mail waarin je je inschrijving kunt bevestigen.

Oh ja, het kan zijn dat ik je af en toe ook andere dingen stuur, zoals: aankondiging van nieuwe HB ontmoetingswandelingen, nieuws, andere activiteiten waar je aan mee kunt doen..