Wat een weer he, deze zomer. Ik baal ervan, ik zou liever meer zon hebben. En niet zoveel regen. Wat minder wind zou ook fijn zijn. Toen we in Spanje zaten, dat was pas goed weer. Al was het ook wel weer erg warm.
Tenenkrommend toch, dit soort gesprekken over niks! Heel veel (vermoedelijk) hoogbegaafden zullen dit herkennen. Smalltalk, koetjes en kalfjes, prietpraat, gekeuvel, gebabbel, oppervlakkig gepraat. Vreselijk! Het lijkt voor jou wel onmogelijk om hieraan mee te doen. Veel liever heb jij diepgaande gesprekken. Over van alles, maar niet over het weer of iets anders onbenulligs. Zonder t-shirt in de brandnetels rollen klinkt aantrekkelijker. Maar praten over, ik noem maar iets, de zin van het leven? Ja, graag!
Praten over de zin van het leven zien weinig anderen als een goed gespreksonderwerp zo even tussendoor. Zeker als je iemand niet kent. En daar zie je dus duidelijk die mismatch die er vaak is tussen wel en niet-hoogbegaafden. De hoogbegaafden hebben een grote behoefte aan diepgang, terwijl de rest van de wereld dat niet zo lijkt te hebben. Overigens gaat het natuurlijk niet alleen maar over praten over de zin van het leven. Het gaat over diepgang in gesprekken in het algemeen. Hoe vaak ben jij al raar aangekeken als je serieus de diepte indook, en je gesprekspartner die behoefte niet had?
Vandaag ga ik hier dieper op in. Hoe komt het bijvoorbeeld dat (vermoedelijk) hoogbegaafden bijna allergisch lijken voor smalltalk? Waarom heeft de rest van de wereld die enorme behoefte om het over niks te hebben? En wat is eigenlijk het nut van smalltalk?Misschien wel het belangrijkste, hoe ga je er in je dagelijks leven mee om?
Hoe kan dat?
Waarom heb jij als (vermoedelijk) hoogbegaafde hier nou zo’n probleem mee? Het simpele antwoord is dat jij gewoon heel veel behoefte hebt aan diepgang. Praten over het weer, of welk ander stompzinnig onderwerp dan ook, heeft voor jou dus geen diepgang. Je merkt dat je geest bijna vanzelf afdrijft… Over het algemeen denk jij veel dieper na over dingen. Als het dan over het weer moet gaan, dan misschien over de formatie van wolken ofzo. Maar daar zit die ander meestal niet op te wachten.
Dat was het simpele antwoord. Is er dan ook een ingewikkeld antwoord? Daar moest ik wel even over nadenken. Deze vraag is nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Ik kan alleen putten uit mijn eigen ervaring, want ik heb het eigenlijk nooit met mensen over waarom smalltalk niet boeit (zo weinig boeit het me dus…). Deels zit het in mijn grote behoefte aan nieuwe dingen (noem het nieuwsgierigheid). Praatjes over het weer bevredigen die behoefte dus niet. Mijn geest dwaalt dan direct af, op zoek naar een uitvlucht. En ondertussen komt ook mijn sociale aard om de hoek kijken, die het dus onbeleefd vindt om niet naar mensen te luisteren als ze iets vertellen (ook al boeit het onderwerp me niet). Dus intern is er een strijd gaande: mijn brein dat uitdaging wil, en mijn brein dat graag beleefd wil zijn. En dat vraagt best wel veel breincapaciteit. Capaciteit die ik liever anders in wil zetten. Dat komt er dus ook nog bij. Geweldig, nog meer nutteloze bezetting van mijn breincapaciteit. Dat dus als ingewikkeld antwoord, geloof ik.
Het nut van smalltalk
Dat jij niet van smalltalk houdt, dat weet je wel. Maar waarom, waarom heeft de rest van de wereld die behoefte wel? Dat vond ik nou wel een interessante vraag, dus ik ging op onderzoek uit. Waar te beginnen…. Vroeger zou Google mijn startpunt zijn. Maar sinds kort hebben we AI Language Models…interessant, laten we daar beginnen. Ik vroeg mijn Notion AI plugin wat het nut is van smalltalk. Dit kreeg ik als reactie:
Smalltalk heeft verschillende voordelen, zoals het opbouwen van relaties en het creëren van een positieve sfeer. Het kan ook dienen als een manier om ijs te breken en een gesprek te beginnen. Bovendien kan het helpen om vertrouwen op te bouwen en om te begrijpen hoe andere mensen denken en voelen. Echter, sommige mensen hebben een hekel aan smalltalk omdat het oppervlakkig kan zijn en afleidend van meer diepgaande gesprekken.
Mooi ook, die laatste zin. Maar ok, blijkbaar zitten er ook voordelen aan dus.
In dit artikel wordt smalltalk omschreven als een evolutionair instrument waarmee men nabijheid kan benadrukken. Bedoeld om vertrouwdheid te creeëren. De functie is dan niet het uitwisselen van informatie, maar puur sociale verbinding. Verbinding dus! Nu zijn de meeste (vermoedelijk) hoogbegaafden juíst op zoek naar verbinding. Je zou denken dat er meer manieren zijn om verbinding te maken…
Diepgang
Dat er blijkbaar voordelen zijn aan smalltalk klinkt allemaal leuk en aardig. Het dient om te verbinden, blijkbaar. Als je het mij vraagt letterlijk een nogal oppervlakkige manier. Dus ben ik op zoek gegaan naar meer informatie.
Daarbij kwam ik een heel interessant artikel tegen. Wat de onderzoekers ontdekten, was dat mensen eigenlijk helemaal niet zo op smalltalk zitten te wachten. Liever hebben ze diepgaander gesprekken. Maar omdat ze denken dat anderen daar niet op zitten te wachten, doen ze dat niet, maar beginnen over zoiets als het weer. Fascinerend toch! Ook denken mensen dat een diepgaand gesprek met een vreemde ongemakkelijk zal zijn. De onderzoekers lieten daarom mensen juist wél dit soort gesprekken voeren, en vroegen ze achteraf hoe ze zich daarbij voelden. En wat bleek? Het was minder ongemakkelijk dan ze vooraf hadden gedacht. Bovendien voelden ze zich na zo’n diepgaand gesprek blijer en meer verbonden met die ander dan ze vooraf hadden ingeschat.
Verder bleek dat vrijwel alle deelnemers JUIST behoefte hadden aan meer diepgang. De deelnemers waren overigens niet alleen eerstejaarsstudenten zoals normaal in dit soort onderzoeken, maar ook willekeurige voorbijgangers in een park. Het bleek dat deze mensen helemaal niet zaten te wachten op prietpraat over het weer. Extravert, introvert, man, vrouw, maakte allemaal niets uit. Blijkbaar onderschat iedereen hoe fijn het is om een diepgaand gesprek te hebben. Dat wist jij natuurlijk al, maar toch leuk als onderzoek ook die kant op wijst.
Dit vind ik nou zo fascinerend. Blijkbaar hebben mensen over het algemeen dus wél een diepe behoefte aan meer diepgang. Maar omdat ze denken dat anderen er niet op zitten te wachten, doen ze het maar niet. Ze beginnen daarom dus maar over het weer. Dan komt er blijkbaar een soort sociale angst om de hoek kijken. Terwijl dat niet nodig is. Is dat niet zonde?
Experiment
Daarom heb ik iets bedacht. Noem het een experiment. Misschien vind je het leuk om mee te doen?
Wat nou als je NIET je best gaat doen om het over koetjes en kalfjes te hebben? Dat je de smalltalk lekker laat voor wat het is?
Dat je gewoon bij jezelf blijft, en jouw behoefte aan diepgang lekker zijn gang laat gaan? Dat je het lekker met vreemden gaat hebben over diepgaande onderwerpen. Vraag gewoon naar wat mensen nu echt bezig houdt, wat hun dromen en angsten zijn. Wat ze graag uit het leven zouden willen halen. Of misschien wat zij denken dat de zin van het leven is?
Wie weet kun je de informatie uit dit blog wel gebruiken als bruggetje. Zoiets als ‘vind jij smalltalk ook zo ongemakkelijk? Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen liever diepgang hebben, maar niet een diepgaand gesprek aan durven te gaan, omdat ze denken dat niemand daarop zit te wachten. Is dat niet fascinerend?’.
Dan sla je meerdere vliegen in één klap. Jij krijgt je diepgang. Die ander heeft een goed gesprek. En leert dat diepgang ok is, en dat eigenlijk de meeste mensen daar behoefte aan hebben. Heb je de wereld ook nog een klein beetje mooier gemaakt. Juist met die diepgang waar jij zo goed in bent. Misschien dat we er met zijn allen wel voor kunnen zorgen dat men niet meer zo vreemd opkijkt wanneer mensen een diepgaand gesprek proberen te voeren (want dat is meteen dus het stukje dat ik niet helemaal kan verklaren).
Ik ben heel benieuwd naar je bevindingen! Laat je het me weten? Stuur me een berichtje.