Prikkels de Baas: Grip op over- en onderprikkeling
Ontdek jouw prikkelprofiel en hoe je ermee leert omgaan – persoonlijk of professioneel.
Sommige mensen voelen meer. Denken meer. Zien meer.
Dat kan prachtig zijn — en ook verwarrend, vermoeiend of overweldigend.
Misschien herken je het gevoel van geen filter hebben. Of juist van niets meer voelen.
Deze methode helpt je grip te krijgen op je prikkelgevoeligheid.
Maar hoe je ermee aan de slag wilt, hangt af van jouw rol.
Ben je hier voor jezelf, of werk je met anderen?
🧍♀️ Voor jou persoonlijk
Misschien voel je je regelmatig leeggelopen, opgejaagd, vlak of overweldigd.
Of je merkt dat je veel voelt, maar niet goed weet wat je ermee moet.
Je bent niet té gevoelig. Je hebt gewoon een andere afstemming nodig.
Prikkels de Baas helpt je om je gevoeligheid beter te begrijpen. Zodat je weet wat je raakt, wat je uit balans brengt — en wat je helpt herstellen.
✨ Mini-verkenning
Een korte, rustige oefening die je laat voelen welk type prikkel op dit moment het meest speelt — met een concrete tip.
📧 Mailreeks ‘Prikkels managen’
Een reeks van 5 e-mails met inzichten, herkenning en praktische handvatten. Rustig opgebouwd, op jouw tempo. Gratis.
🎓 Diepgaand aan de slag met ‘Prikkels de Baas’
Een verdiepende traject waarin je jouw prikkelprofiel leert begrijpen en hanteren — op een manier die bij jou past.
📚 Meer over de methode Prikkels de Baas
Iedereen heeft prikkels nodig — maar niet iedereen verwerkt ze op dezelfde manier.
Prikkels de Baas helpt je begrijpen wat er speelt, op een manier die ruimte laat voor nuance. Geen vaste types of hokjes, maar een profiel dat zich mag ontwikkelen.
Sommige mensen voelen zich snel overweldigd. Andere juist leeg, vlak of rusteloos. En soms gebeurt het allebei tegelijk.
🔎 De vijf typen prikkelgevoeligheid (VESPI)
De methode maakt gebruik van het VESPI-model, gebaseerd op de overexcitabilities van Dabrowski — maar doorvertaald naar de praktijk.
Er zijn vijf typen prikkels die sterker binnen kunnen komen of juist gemist worden:
Verbeelding: je hoofd maakt scenario’s, beelden, fantasieën.
Emotie: je voelt intens, diep en vaak tegelijk.
Sensorisch: je zintuigen staan open, of lijken juist niks te registreren.
Psychomotorisch: je lijf wil bewegen, of voelt juist totaal op.
Intellectueel: je denkt eindeloos door — of snakt naar voeding.
Iedereen heeft ze allemaal, in verschillende mate. De kracht zit in het leren herkennen welke nu dominant is en hoe je daarmee omgaat.
⚖️ Niet alleen overprikkeling — ook onderprikkeling
De meeste modellen richten zich alleen op overprikkeling.
Maar in de praktijk raken veel mensen óók onderprikkeld: verveeld, afgestompt, leeg.
Deze methode maakt ruimte voor beide uitersten, én de wisselwerking ertussen.
Zo ontstaat er niet alleen herkenning, maar ook richting.
🧭 Waarom deze aanpak anders is
In plaats van symptoombestrijding of standaardoplossingen, richt Prikkels de Baas zich op:
Bewustwording: wat gebeurt er in jouw systeem?
Herstel: wat helpt jou écht, zonder trucjes?
Eigenaarschap: hoe maak je keuzes die passen bij jouw prikkelprofiel?
Je hoeft niet ‘minder gevoelig’ te worden. Je mag leren sturen met wat je al in je hebt.
Welkom bij deze korte verkenning van je prikkelgevoeligheid
Sommige dagen voelt alles nét iets te veel — andere dagen juist te weinig. Misschien merk je dat je sneller overprikkeld raakt, of dat je juist verveeld, leeg of rusteloos bent.
In deze verkenning kijk je naar beide kanten: waar ben jij op dit moment gevoeliger voor?
Kies de situatie die je het meest herkent. Je krijgt direct een korte toelichting én een praktische tip die je vandaag nog kunt gebruiken.
Welke situatie herken jij op dit moment het meest?
🌪 Verbeeldingsgevoeligheid
Je hoofd is een filmstudio zonder pauzeknop. Je maakt beelden, scenario’s en verhalen — vaak zonder dat je het doorhebt.
Bij overprikkeling blijven die beelden maar komen, alsof je hoofd overuren draait.
Bij onderprikkeling voelt alles vlak, alsof je verbeelding niets meer aanraakt.
Deze gevoeligheid maakt je creatief, visionair en vaak ook een diepe denker. Maar het kan je ook onrustig maken, of juist een beetje loslaten van de werkelijkheid.
Prikkelherstellende actie
Geef je verbeelding een uitweg die rust brengt. Schrijf een mini-verhaal, schets een beeld, of noteer een dagboekflard.
Liever geen pen? Sluit je ogen en visualiseer een denkbeeldige ‘denklade’ waarin je tijdelijk je beelden opbergt.
Zo geef je richting aan de stroom, zonder hem af te sluiten.
💓 Emotionele gevoeligheid
Je voelt diep — misschien wel dieper dan je omgeving doorheeft.
Bij overprikkeling kunnen emoties zich opstapelen tot een onhandelbare berg: verdriet, frustratie, blijdschap, schuld — alles tegelijk.
Bij onderprikkeling voel je juist… niets. Alsof er een deken over je gevoelswereld ligt.
Deze gevoeligheid is een kracht. Ze maakt je empathisch, intuïtief en betrokken. Maar als het te veel wordt, kun je er in vastlopen of jezelf verliezen.
Prikkelherstellende actie
Maak ruimte voor wat je voelt, zonder het te analyseren.
Luister naar muziek die iets in je losmaakt.
Of schrijf in een paar zinnen op wat je voelt — zonder oordeel, zonder oplossing. Alleen erkenning is soms al genoeg.
🔊 Sensorische gevoeligheid
Je zenuwstelsel staat open. Geluid, licht, geur, temperatuur — het komt allemaal binnen.
Bij overprikkeling voel je je snel overweldigd, alsof je systeem geen filter heeft.
Bij onderprikkeling merk je juist weinig op. Alles voelt dof of ver weg, alsof je zintuigen zijn afgevlakt.
Deze gevoeligheid maakt je zintuiglijk sterk, opmerkzaam en vaak gevoelig voor schoonheid of sfeer. Maar het kan ook je grens overschrijden, soms zonder waarschuwing.
Prikkelherstellende actie
Breng je zintuigen bewust tot rust of juist tot leven.
Sluit je ogen en luister naar één geluid. Gebruik een geur die je helpt ontspannen (zoals lavendel of citroen).
Of leg even je hand op een warm oppervlak, en focus alleen op dat gevoel.
🏃 Psychomotorische gevoeligheid
Je energie zit in je lijf — en die moet ergens naartoe.
Bij overprikkeling voel je je lichamelijk uitgeput. Alsof je batterij in één keer leeg is.
Bij onderprikkeling voel je je juist opgejaagd, onrustig, alsof je móet bewegen maar nergens heen kunt.
Deze gevoeligheid geeft je vaak veel daadkracht, drive en fysieke expressie. Maar als je je energie niet kwijt kunt — of te veel geeft — raak je uit balans.
Prikkelherstellende actie
Check in met je lijf.
Heb je energie over? Maak een korte, gerichte beweging: wandelen, rekken, iets fysieks doen.
Voel je je juist leeg? Geef je lijf warmte en rust, zonder schuldgevoel. Soms is niets doen precies wat je nodig hebt.
🧠 Intellectuele gevoeligheid
Je hoofd wil begrijpen, verbinden, verdiepen.
Bij overprikkeling loop je vast in het denken: eindeloze analyses, gedachtestromen, geen uitknop.
Bij onderprikkeling voelt je geest dof of rusteloos — alsof er niets is om op te kauwen, niets dat je wakker houdt.
Deze gevoeligheid maakt je scherp, onderzoekend en vaak vooruitdenkend. Maar zonder genoeg mentale voeding, of juist met te veel tegelijk, raak je uit evenwicht.
Prikkelherstellende actie
Geef je hoofd iets kleins om op te kauwen — niet te zwaar, niet te oppervlakkig.
Lees één goed gekozen alinea. Stel jezelf een prikkelende vraag.
Of zet je gedachten even op pauze door bewust af te leiden: een puzzel, een praktisch klusje, een mini-uitdaging.
Meer doen met je inzicht?
Wat je nu hebt ontdekt is een eerste blik op je gevoeligheid voor prikkels.
Maar in werkelijkheid zijn prikkels complexer dan dit: ze beïnvloeden elkaar, stapelen zich op, en kunnen in verschillende situaties heel anders aanvoelen.
Als je écht wilt begrijpen hoe jouw prikkelprofiel werkt — én hoe je er goed mee omgaat — dan nodig ik je uit om verder te verkennen.
Of ontdek meer over ‘Prikkels de Baas’
Voor professionals
Je werkt met mensen die meer voelen, denken of waarnemen dan gemiddeld.
Misschien zie je dat ze snel overprikkeld raken — of juist onderprikkeld en gedemotiveerd zijn.
De methode Prikkels de Baas geeft taal, structuur en richting aan wat vaak lastig te benoemen is.
Niet alleen voor je cliënt of leerling, maar ook voor jezelf als begeleider.
Binnenkort beschikbaar voor gebruik in de praktijk:
🧹 Visuele profielkaarten
Een intuïtieve tool om in gesprek te gaan over over- en onderprikkeling — zonder labels.
🏫 Incompany workshop
Voor teams die willen leren werken met prikkelgevoeligheid op een nuchtere, toegankelijke manier.
📚 Meer over de methode Prikkels de Baas
Iedereen heeft prikkels nodig — maar niet iedereen verwerkt ze op dezelfde manier.
Sommige mensen voelen zich snel overweldigd. Andere juist leeg, vlak of rusteloos. En soms gebeurt het allebei tegelijk.
Prikkels de Baas helpt je begrijpen wat er speelt, op een manier die ruimte laat voor nuance. Geen vaste types of hokjes, maar een profiel dat zich mag ontwikkelen.
🔎 De vijf typen prikkelgevoeligheid (VESPI)
De methode maakt gebruik van het VESPI-model, gebaseerd op de overexcitabilities van Dabrowski — maar doorvertaald naar de praktijk.
Er zijn vijf typen prikkels die sterker binnen kunnen komen of juist gemist worden:
Verbeelding: je hoofd maakt scenario’s, beelden, fantasieën.
Emotie: je voelt intens, diep en vaak tegelijk.
Sensorisch: je zintuigen staan open, of lijken juist niks te registreren.
Psychomotorisch: je lijf wil bewegen, of voelt juist totaal op.
Intellectueel: je denkt eindeloos door — of snakt naar voeding.
Iedereen heeft ze allemaal, in verschillende mate. De kracht zit in het leren herkennen welke nu dominant is en hoe je daarmee omgaat.
⚖️ Niet alleen overprikkeling — ook onderprikkeling
De meeste modellen richten zich alleen op overprikkeling.
Maar in de praktijk raken veel mensen óók onderprikkeld: verveeld, afgestompt, leeg.
Deze methode maakt ruimte voor beide uitersten, én de wisselwerking ertussen.
Zo ontstaat er niet alleen herkenning, maar ook richting.
🧭 Waarom deze aanpak anders is
In plaats van symptoombestrijding of standaardoplossingen, richt Prikkels de Baas zich op:
Bewustwording: wat gebeurt er in jouw systeem?
Herstel: wat helpt jou écht, zonder trucjes?
Eigenaarschap: hoe maak je keuzes die passen bij jouw prikkelprofiel?
Je hoeft niet ‘minder gevoelig’ te worden. Je mag leren sturen met wat je al in je hebt.